ชุดขับของคุณประกอบด้วย จานหน้า, ใบจาน, ตีนผี, ลูกรอก, เฟือง(สเตอร์) เเละโซ่ ซึ่งเเต่ละชิ้นย่อมมีการเสื่อมสภาพตามระยะเวลาการใช้งาน ทำให้คุณภาพการเปลี่ยนเกียร์ลดลง ดังนั้นจึงควรนำเจ้าสองล้อคู่ใจของคุณเข้าไปตรวจเช็คสภาพกับร้านจักรยานเป็นระยะ มาดูกันครับว่าเมื่อคุณไปที่ร้าน จักรยานของคุณจะถูกเช็คที่จุดไหนบ้าง
1. โซ่
โซ่เป็นอุปกรณ์ชิ้นเเรกที่จะสึกหรอ โดยปกติโซ่จะมีอายุการใช้งานประมาณ 1,600 กม. ทั้งนี้อายุการใช้งานยังขึ้นอยู่กับรูปเเบบการปั่น สถานที่ปั่น เเละการใส่น้ำมันโซ่ เป็นเรื่องธรรมชาติที่ยิ่งใช้งานมากก็จะยิ่งมีการยืดเเละสึกหรอ ทำให้จุดสัมผัสกับจานหน้าเเละเฟืองหลังไม่เหมือนเก่า ข้อควรรู้คือโซ่ที่เริ่มสึกหรอจะทำให้อุปกรณ์ทุกชิ้นที่โซ่สัมผัสเสื่อมลงไปด้วย เช่น เฟืองหลัง ลูกรอกตีนผี ใบจานหน้า (ร้านจักรยานส่วนมากจะมีเครื่องมือเช็คว่าสภาพโซ่ของคุณเป็นอย่างไร)
2. ลูกรอกตีนผี (ลูกกลิ้งตีนผี)
ลูกรอกตีนผีจะทำจากพลาสติกเเข็งซึ่งช่วยให้ชุดขับทำงานนุ่มนวลเเละเงียบระหว่างเปลื่ยนเกียร์ พลาสติกนั้นอ่อนกว่าเหล็ก เมื่อต้องเจอกับโซ่ที่สึกหรอจะทำให้ฟันของลูกรอกเปลื่ยนจากรูปทรงเหลี่ยมเป็นซี่คม ๆ ดังนั้นถ้าฟันของลูกรอกคมเเสดงว่าอยู่ในสถาพที่ไม่ดีเเล้ว
3. เฟืองหลัง (สเตอร์)
อาการของเฟืองหลังที่สึกหรอคือเมื่อเปลี่ยนเกียร์เเล้วไม่ดีเหมือนเคย มีการวืดหรือข้ามเกียร์เกิดขึ้น การสึกหรอของเฟืองหลังนั้นขึ้นอยู่กับการใช้งาน ชั้นเฟืองที่ถูกใช้บ่อยก็จะสึกก่อนชั้นอื่น
4. ใบจาน
คล้ายกับเฟืองหลัง ใบจานหน้าก็เสื่อมสภาพตามการใช้งาน ใบที่เราใช้บ่อยก็จะสึกก่อน เเต่เราสามารถเปลื่ยนอะไหล่ใบจาน Shimano ทีละใบได้ ใบจานที่เสื่อมจะมีลักษณะฟันคม การเปลื่ยนเกียร์จะทำได้ยากเเละมีโอกาสทำให้โซ่ตก
5. สายเกียร์ สายเบรก
เรามักจะลืมนึกถึงสายเกียร์-สายเบรกบนจักรยานของเรา เเต่มันกลับเป็นชิ้นส่วนที่ส่งผลต่อการทำงานของจักรยานเป็นอย่างมาก สายเกียร์มีหน้าที่รับคำสั่งจากมือเกียร์ไปที่ตีนผี การที่สายเกียร์สกปรกหรือเสื่อมสภาพมีผลต่อการเปลื่ยนเกียร์โดยตรง โดยเฉลี่ยเราเเนะนำให้เปลี่ยนสายเกียร์เเละเบรกปีละครั้ง เเต่นั่นก็ขึ้นอยู่กับลักษณะการใช้งานของคุณด้วย
6. ผ้าเบรก
เพราะความปลอดภัยเป็นเรื่องสำคัญที่สุด เราจึงควรเช็คผ้าเบรกอย่างสม่ำเสมอว่าสกปรกหรือยางเบรกเริ่มหมดอายุหรือยัง คุณอาจจะใช้น้อย ยางเบรกยังเหลือเยอะ แต่ด้วยธรรมชาติของยางเมื่อเวลาผ่านไปย่อมเสื่อมสภาพลง ถ้าผ้าเบรกเริ่มบางจะจับล้อได้ไม่ดี และร่องของยางเบรกก็จะไม่รีดน้ำ นอกจากนี้ยังทำให้ผ้าเบรกและขอบล้อร้อนเร็วขึ้นอีกด้วย ดังนั้นผ้าเบรกจึงเป็นจุดสำคัญที่เราควรเช็คทุกครั้งก่อนไปทริปใหญ่ ๆ เพื่อความปลอดภัยของคุณเอง
7. ฮู้ด (ยางหุ้มมือเกียร์)
อะไหล่ส่วนหนึ่งที่อาจไม่ได้เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนเกียร์ แต่เป็นชิ้นส่วนที่ทำให้การควบคุมดีขึ้น เนื่องจากฮู้ดนั้นเป็นยาง เมื่อใช้ไปนาน ๆ แม้จะไม่ขาด แต่เมื่อต้องโดนเหงื่อและเสื่อมสภาพตามอายุจะทำให้วัสดุของยางนั้นลื่นและจับได้ไม่กระชับ หากลองจับฮู้ดของใหม่กับฮู้ดที่ใช้มานานแล้ว คุณจะสามารถรู้สึกถึงความแตกต่างได้อย่างชัดเจน
8. คลีท
คลีทรองเท้าก็เป็นอะไหล่ชิ้นหนึ่งที่ควรพลิกดูอย่างสม่ำเสมอว่ามุมต่างๆของคลีทมีความสึกหรอหรือไม่ เพราะคลีทก็เป็นส่วนหนึ่งในเรื่องความปลอดภัย หากใช้คลีทที่สึกก็มีความเสี่ยงที่คลีทจะหลุดออกจากบันไดได้ ถ้าคุณเป็นคนที่เดินเยอะ ควรหาที่ครอบคลีทมาใส่เพื่อถนอมคลีทให้ใช้งานได้นานยิ่งขึ้น
9. กะโหลก
กะโหลกจักรยานเป็นสิ่งหนึ่งที่ใครหลายคนอาจจะไม่ได้ทำความสะอาดเพราะต้องถอดจาน แต่ก็เป็นอะไหล่ชิ้นหนึ่งที่ต้องเช็คบ้าง เพราะกะโหลกเป็นอะไหล่ที่เรามองไม่เห็น อาจมีขี้ดิน ทรายติดอยู่ภายใน หรือจารบีที่อยู่ในกะโหลกกลายเป็นสีดำไปแล้ว นั่นแปลว่าทุกครั้งที่เราควงขาปั่นเราจะพาความฝืดจาก ดิน ทราย หรือสิ่งสกปรกที่อยู่ในกะโหลกไปด้วย หากเราถอดกะโหลกออกมาทำความสะอาด และ service บ้าง รับรองว่าการควงขาของเราจะดีขึ้นอย่างแน่นอน
